Hart- en vaatziekten
Doelstellingen
Hart- en vaatziekten:
- Enkele hart- en vaatziekten opnoemen
- Wanneer een ziekte gegeven wordt kunnen verwoorden wat de uitlokkende factoren zijn, hoe de ziekte tot stand komt, schadelijke gevolgen en voorkomen
Activiteit
1) Bloedklontering
Je bloed stolt normaal enkel als het een bloedvat verlaat. Gezonde bloedvaten hebben een gladde wand aan de binnenkant. Als die binnenkant echter ruw is geworden door afzetting van cholesterol of kalk of door een scheurtje kan het bloed stollen in het bloedvat en een bloedklontertje vormen.
Verstopt de bloedklonter het bloedvat op de plaats waar hij is ontstaan spreken we van trombose. De bloedklonter kan ook loskomen en meegevoerd worden naar een andere plaats en daar een bloedvat verstoppen. Dat is een embolie.
In beide gevallen krijgt een bepaald gedeelte van het lichaam geen bloed meer en sterft het af. Verstopt een kransslagader dan spreken we van een hartinfarct.
Verstop een bloedvat in de hersenen, dan spreken we van een beroerte of herseninfarct.
2) Dichtslibben van bloedvaten
Tegen de binnenkant van de bloedvatwand kan zich een vette substantie: cholesterol, afzetten. Cholesterol komt voornamelijk voor in dierlijke vetten.
Als die cholesterollaag steeds dikker wordt gaat het uiteindelijk het bloedvat vernauwen en kan het uiteindelijk gaan verstoppen.
Wordt er daarbij ook nog kalk afgezet, dan wordt de bloedvatwand minder elastisch. Dat verschijnsel noemen we aderverkalking.
3) Spataders
Spataders zijn aders die uitgezet zijn omdat de kleppen niet meer optimaal werken. Het bloed vloeit onvoldoende weg uit de benen omdat de omliggende skeletspieren te weinig druk uitoefenen. Er ontstaan soms knobbels op de plaats van de slechtwerkende kleppen. Spataders ontstaan meestal bij personen die lang rechtstaan of weinig beenbeweging hebben. Vaak ontsteken die aders, dan spreken we van flebitis.
4) Lage of hoge bloeddruk
De bloeddruk is de druk die het bloed uitoefent op de want van de slagaders. Bij jonge, gezonde volwassenen bedraagt de bloeddruk 115-120 als bovendruk. Dat is de druk op het moment dat de kamers samentrekken. De onderdruk is normaal 75 - 80, dat is de druk tussen de opeenvolgende samentrekkingen.
Te hoge of te lage bloeddruk kan gevaarlijk zijn voor de gezondheid. Ze ontstaan allebei als symptoom van verschillende ziekten.
Als de druk op de slagaderwand te hoog is spreekt men van hoge bloeddruk of hypertensie.
Als de druk op de slagaderwand te laat is, spreekt met van lage bloeddruk of hypotensie.
Invuloefening
Het verschijnsel waarbij kalk wordt afgezet tegen de bloedvatwand:
Een bloedklonter die in de hersenen een bloedvat verstopt:
Aders in de benen zetten uit omdat de omliggende skeletspieren te weinig druk uitoefenen:
Vette substantie die zich tegen de bloedvatwand kan afzetten en voornamelijk voorkomt in dierlijke vetten:
Als een bloedklonter een kransslagader verstopt:
Waar/Niet waar-vraagWaar Niet waar
Enkele nuttige tips om hart- en vaatziekten te voorkomen:
- Matig het gebruik van dierlijke vetten (-> cholesterol)
- Gebruik keukenzout met mate want het verhoogt de bloeddruk
- Drink niet teveel alcohol, het beschadigt de bloedvaten
- Rook niet: nicotine heeft een vernauwende werking op de bloedvaten
- Neem voldoende lichaamsbeweging
- Vermijd stress, het verhoogt de bloeddruk